Długa forma Tai Chi Chuan stylu Yang
Od tłumacza: Poniższy tekst opowiada o jednej z metod jakie stosowano w tradycyjnym treningu długiej formy Tai Chi Chuan rodziny Yang. Zawiera kilka klasycznych wskazówek, na co zwracać uwagę, by uzyskać lepsze i właściwsze efekty treningu formy. Opisywana tutaj metoda stosowana była przede wszystkim przez jednego z prekursorów współczesnego Tai Chi Chuan – Mistrza Yang Cheng Fu.
„Fotografie moich postaw kiedy byłem starszy są lepsze niż te, kiedy byłem młodszy”. To cytat z wypowiedzi Mistrza Yang Cheng Fu często przytaczany przez Mistrza Wu Ta Yeh.
Styl Yang jest obecnie wśród praktykujących najpopularniejszym stylem Tai Chi Chuan (Taijiquan). Dzięki pracy wielu mistrzów i nauczycieli, różnorodnego podejścia do praktyki i interpretacji zasad, współcześnie istnieje wiele odmian i wariacji tego stylu.
W klasycznych tekstach o Taijiquan przeczytać można, że esencją Taijiquan nie jest ruch fizyczny, ale sposób w jaki każdy praktykujący używa umysłu i prowadzi Qi.
Różnice w podejściu do praktyki istniały nawet wśród członków rodziny Yang. I to zupełnie normalne, ponieważ Taijiquan to zasady i sposób ich interpretacji zależący od celu, predyspozycji i inklinacji ćwiczącego. Na przykład założyciel stylu – Yang Lu Chan skupiał się na uczeniu Starej Formy. Yang Ban Hou skupił się na Małej Formie. Yang Jian Hou na Średniej Formie. Yang Shao Hou skupił się na uczeniu Małej Formy. Yang Cheng Fu skupił się na uczeniu Długiej Formy. Yang Shou Zhong skupił się na uczeniu Średniej Formy. Przez cztery pokolenia sześć osób nauczało czterech wariacji stylu Yang Taijiquan. (od tłumacza: o formach tych możecie przeczytać w kolejnym artykule pt „Tradycyjne podejście do nauki Taijiquan stylu Yang”).
Drzewo genealogiczne rodziny Yang
Zaufani uczniowie twierdzą, że zazwyczaj początkujący najpierw uczyli się Długiej Formy. Z tego względu Długa Forma nazywana jest przez praktykujących styl Yang „Drzwiami Wejściowymi”. Nazywa się ją tak też dlatego, że jest bardziej wymagająca fizycznie. Zawiera w sobie skręty talii, rąk i nóg. W ten sposób odmładza ciało i czyni je elastycznym.
Dzięki ruchom obrotowym i spiralnym rozciąga się każda część ciała, począwszy od ścięgien w małym palcu do więzadeł i ścięgien w biodrach. To ćwiczenie całego ciała. Doprowadza człowieka do lepszej kondycji i przekształca „zwykłą osobę w wojownika”.
To pozwala nam zrozumieć dlaczego taki miły i delikatny człowiek jak Yang Cheng Fu lubił nauczać Długiej Formy. W tamtym okresie należało poprawiać zdrowie i samopoczucie Chińczyków.
Kiedy Yang Cheng Fu mówił o indywidualnej praktyce formy sugerował, żeby najpierw poprawić swoje zdrowie poprzez rozciągnięcie, a dopiero później ćwiczyć małe ruchy w celach samoobrony.
Dla tych którzy praktykują Długą Formę, a nie przekazano im jej odpowiednio, interesujące mogą być poniższe informacje. W tekstach klasycznych instrukcje dotyczące Długiej Formy były niezrozumiałe przez wiele lat. Instruktorzy i praktykujący powoływali się na nie, ale mało kto je naprawdę stosował. Oto najważniejsze ustępy z klasycznych tekstów:
„Podwieś głowę i sprowadź Qi do Dantian,
Rozluźnij ramiona i opuść łokcie,
Opuść pierś i unieś plecy,
Otwórz biodra i ugnij kolana.”
Podczas praktyki Długiej Formy, w czasie skręcania i rozciągania ścięgien i więzadeł ciało staje się rozluźnione, zrelaksowane i elastyczne. To prowadzi do tego, że można wykonywać ruchy szybciej. Często mówi się, że jeden centymetr ścięgien i więzadeł jest lepszy niż jeden cal mięśni.
Kiedy artysta sztuk walki wykonuje mocne uderzenie, energia nie pochodzi z mięśni, tylko ze ścięgien i tkanek łącznych. Kulturysta z dużymi mięśniami tylko wygląda na silnego fizycznie. W rzeczywistości ciężko mu się poruszać w czasie walki. Flaming jest chudy i może stać na jednej nodze prawie wiecznie, ale po przyjrzeniu się mu widać, że jego nogi w ogóle nie mają mięśni tylko ścięgna i więzadła.
Aby zachęcić mnie do praktyki mój ojciec opowiedział mi kiedyś, jak po długotrwałych ćwiczeniach skarżył się swojemu nauczycielowi Yang Shou Zhong na ból kolan. A mój ojciec miał w kolanach młode ścięgna i więzadła. Yang Shou Zhong podwijając spodnie pokazał swoje gołe kolano. Najpierw mój ojciec nic szczególnego nie zobaczył, ale później spostrzegł że ścięgna i więzadła przytrzymujące rzepkę wyglądają jak korzeń tysiącletniego dębu. Był to wynik ćwiczenia Długiej Formy i wzmocnienia ścięgien i więzadeł w stawach dający lepsze przygotowanie do wykonywania ruchów.
Duże wymagania fizyczne Długiej Formy, która powoduje rozciągnięcie ścięgien i więzadeł oraz mięśni, powoduje wytworzenie i polepszenie tzw. Energii Sprężystej. To z tej energii bierze się siła zwana w Taijiquan Energią Odparcia. Innymi słowy Siła Odparcia pochodzi z Energii Sprężystej, a ta tworzy się poprzez rozciągnięcie ciała.
Jak rozciągać ciało? Zgodnie z klasyką Taijiquan:
1. „Podwieś głowę i sprowadź Qi do Dantian” – oznacza to, że należy poprowadzić energię tak, aby szyja się wyprostowała, a głowa podniosła. Qi schodzi do Dantian i pomaga ćwiczącemu zachować równowagę. Te dwie przeciwnie działające siły powodują rozciąganie ciała.
2. „Rozluźnij ramiona i opuść łokcie” – wykonanie tego zalecenia spowoduje połączenie w całość ramion i łokci. Poprzez opuszczenie łokcia i zgięcie nadgarstka rozciąga się cała ręka, na całym odcinku od ramienia do nadgarstka. Dlatego poprzez rozluźnienie ramienia, opuszczenie łokcia i zgięcie nadgarstka wzmacniamy ścięgna i więzadła w całym ramieniu.
3. „Opuść pierś i unieś plecy” – opuszczenie piersi nie oznacza ani jej rozszerzania na zewnątrz ani wciągania do wewnątrz. Po prostu należy znaleźć położenie środkowe, które pomoże rozciągnąć mięśnie pleców. Istnieje anatomiczne połączenie między klatką piersiową, mostkiem, obojczykiem, łopatką i mięśniami, które je łączą i obejmują.
4. „Otwórz biodra i ugnij kolana” – podczas praktyki Taijiquan przez większość czasu stoi się na jednej nodze. Pozycja ta, poprzez obroty bioder, powoduje rozciąganie nóg.
Powyższe cztery zasady wskazują, że rozciągane są wszystkie części ciała dzięki czemu tworzy się Energia Sprężysta i rozwija w Energię Odparcia. To właśnie Energia Odparcia utworzona z Energii Sprężystej, która pochodzi z kompletnego rozciągnięcia dawała legendarną moc Yang Cheng Fu, doprowadzając do tego, że jego ciało, struktura, sprężystość wzrastały wraz z wiekiem.
Kiedy chwycimy gumę w obie ręce, możemy naciągnąć ją do maksimum aż pęknie. Ale kiedy puścimy gumę zanim pęknie, to wróci ona do swojego naturalnego kształtu. Taka jest natura gumy.
Podobnie jest z mięśniami. Przy użyciu siły mięśnie rozciągają się do pewnego stopnia, powyżej którego mogą się naderwać. Jeśli przestaniemy używać siły zanim dojdziemy do tego punktu, mięsień wróci do normalnego położenia. Taka jest normalna charakterystyka mięśnia. Wiele sportów i ćwiczeń klasycznych pozwala poprawić ich naturalną elastyczność.
Skurcz i rozkurcz mięśni dostarcza następujących funkcji biologicznych:
– ćwiczy naturalną zdolność mięśni do skurczu i rozkurczu poprawiając tym samym ich włoskowatość,
– poprawia cykl regeneracji tkanek,
– poprawia współpracę pomiędzy organami i grupami mięśni,
– poprawia dopływ i zużycie tlenu w organach.
Od strony wewnętrznej Taijiqaun pozwala, aby umysł prowadził energię wewnętrzną – Qi. Energia Qi zaczyna krążyć tak, że całe ciało porusza się zgodnie z jego krążeniem. Kiedy Qi kontroluje obroty i skręty ciała, poprawia się skurcz i rozkurcz mięśni, to poprawia ich funkcjonowanie. Jednocześnie poprawia się krążenie krwi, co w konsekwencji eliminuje choroby związane ze złym krążeniem.
W ciągu swojego życia Yang Cheng Fu nauczał wiele osób w Chinach i był jedną z ważniejszych postaci mających wpływ na obecny kształt Taijiquan.
Yang Cheng Fu i jego uczniowie
Yang Cheng Fu powiedział, że lepsze są zdjęcia jego postaw kiedy był starszy niż te, kiedy był młodszy. Pan Wu Ta Yeh często przytacza te słowa w swoich artykułach. Dlaczego postawy starszego Yang Cheng Fu są lepsze od młodszego Yang Cheng Fu? Teraz już wiecie.
Młody Yang Cheng Fu – Stary Yang Cheng Fu
Obecnie miliony osób na całym świecie praktykują styl Yang Taijiquan. Ważne, by ta praktyka opierała się na powyższych zasadach.(…)
—– —– —–
Autor: Kwock Chu, Boston, USA
Oryginał pochodzi z magazynu „Han Wei Wu Shu Newsletter”
Edycja: Mariusz Sroczyński (TAI CHI Szkoła Taijiquan Mariusza Sroczyńskiego – Warszawa)
w oparciu o tekst ze „Świata Neijia”
W tekście dokonano kilku skrótów i wyjaśnień w stosunku do oryginału.